ESG Standard คืออะไร? 7 กุญแจสำคัญสู่ความสำเร็จที่ธุรกิจไทยต้องรู้และนำไปใช้

บทนำ: ESG Standard คืออะไร? ทำไมธุรกิจไทยต้องใส่ใจ?

ในยุคธุรกิจที่ทุกคนหันมาให้ความสำคัญกับความยั่งยืนมากขึ้น คำว่า ESG จึงกลายเป็นประเด็นที่องค์กรต่างๆ ไม่ละเลย โดยเฉพาะแนวทางปฏิบัติและกรอบการรายงานที่ช่วยให้บริษัทสามารถประเมิน เปิดเผย และจัดการผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาลได้อย่างชัดเจน ไม่ใช่แค่แนวคิดทั่วไป แต่เป็นมาตรฐานที่มีรูปแบบเฉพาะเจาะจง

สำหรับธุรกิจในไทย การศึกษานำ ESG Standard มาใช้ไม่ใช่แค่การทำตามกฎเกณฑ์ แต่ยังช่วยสร้างข้อได้เปรียบในการแข่งขัน ดึงดูดนักลงทุน และก่อให้เกิดคุณค่าที่ยั่งยืนให้กับองค์กร ท่ามกลางความคาดหวังจากผู้บริโภค นักลงทุน และหน่วยงานต่างๆ ที่ต้องการเห็นความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม การมีมาตรฐาน ESG ที่แน่นอนจึงกลายเป็นปัจจัยหลักสู่ความยั่งยืน

บทความนี้จึงมุ่งนำเสนอความรู้ครบถ้วนเกี่ยวกับ ESG Standard ตั้งแต่คำจำกัด องค์ประกอบสำคัญ ความจำเป็น ไปจนถึงวิธีปฏิบัติจริงสำหรับองค์กรไทย เพื่อให้ธุรกิจของคุณเตรียมพร้อมรับมือความท้าทายและคว้าโอกาสในอนาคต

เจาะลึก ESG: E (สิ่งแวดล้อม), S (สังคม), G (ธรรมาภิบาล) คืออะไร?

ESG ย่อมาจาก Environmental, Social, และ Governance ซึ่งเป็นสามแกนหลักในการวัดผลการดำเนินงานด้านความยั่งยืนขององค์กร มาตรฐาน ESG จะช่วยเจาะลึกแต่ละส่วน เพื่อให้ธุรกิจมีแนวทางชัดเจนในการจัดการและรายงานผลกระทบที่เกิดขึ้น

E: สิ่งแวดล้อม (Environmental)

ส่วนของสิ่งแวดล้อมเน้นผลกระทบที่ธุรกิจมีต่อธรรมชาติและทรัพยากรต่างๆ โดยรวมถึงการจัดการที่เกี่ยวข้อง เช่น

• การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ: การลดก๊าซเรือนกระจก การนำพลังงานหมุนเวียนมาใช้ และการรับมือความเสี่ยงจากสภาพอากาศที่แปรปรวน
• การจัดการทรัพยากร: การใช้น้ำอย่างประหยัด การลดขยะ การนำกลับมาใช้ใหม่ และการจัดหาวัตถุดิบอย่างมีจริยธรรม
• มลพิษและการป้องกัน: การควบคุมมลพิษทางอากาศ น้ำ และการจัดการสารเคมีที่เป็นอันตราย
• ความหลากหลายทางชีวภาพ: การรักษาระบบนิเวศและลดผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต

ในบริบทของธุรกิจไทย การแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อม เช่น การจัดการน้ำเสียจากกระบวนการผลิตหรือการหันมาใช้พลังงานสะอาดในอุตสาหกรรม จึงเป็นเรื่องที่ต้องใส่ใจเป็นพิเศษ

S: สังคม (Social)

ส่วนสังคมครอบคลุมความสัมพันธ์ระหว่างธุรกิจกับพนักงาน ชุมชน และผู้เกี่ยวข้องอื่นๆ โดยมุ่งเน้นความรับผิดชอบต่อสังคมในด้าน

• แรงงาน: การเคารพสิทธิมนุษยชน สภาพการทำงานที่ปลอดภัยและยุติธรรม ความหลากหลาย การพัฒนาทักษะพนักงาน
• ชุมชน: การมีส่วนร่วมกับชุมชนท้องถิ่น การลงทุนเพื่อสังคม การยกระดับคุณภาพชีวิตในพื้นที่ที่ธุรกิจดำเนินการ
• ลูกค้า: ความปลอดภัยของสินค้า การปกป้องข้อมูลส่วนบุคคล และการตอบสนองความต้องการของลูกค้า
• ห่วงโซ่อุปทาน: การตรวจสอบให้ซัพพลายเออร์ยึดมาตรฐานด้านสังคมและแรงงาน

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย หรือ SET ก็ส่งเสริมมิติทางสังคมสำหรับบริษัทจดทะเบียน โดยเฉพาะการดูแลพนักงานและความสัมพันธ์กับชุมชน

G: ธรรมาภิบาล (Governance)

ส่วนธรรมาภิบาลเกี่ยวข้องกับระบบการบริหารที่ทำให้ธุรกิจดำเนินงานอย่างโปร่งใส มีจริยธรรม และรับผิดชอบ โดยมีประเด็นหลักดังนี้

• โครงสร้างคณะกรรมการ: ความหลากหลายของกรรมการ การตรวจสอบที่เป็นกลาง และบทบาทหน้าที่ที่ชัดเจน
• จริยธรรมทางธุรกิจ: การต่อสู้กับการทุจริตและคอร์รัปชัน การปฏิบัติตามกฎหมาย
• การบริหารความเสี่ยง: การค้นหาและจัดการความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับ ESG
• การเปิดเผยข้อมูล: ความโปร่งใสในการรายงานผลงานและนโยบาย
• สิทธิผู้ถือหุ้น: การคุ้มครองสิทธิของผู้ถือหุ้นทุกฝ่าย

ธรรมาภิบาลที่มั่นคงเป็นฐานสำคัญที่ช่วยให้ธุรกิจจัดการประเด็นสิ่งแวดล้อมและสังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ESG Standard กับ ESG Framework และ ESG Rating แตกต่างกันอย่างไร?

แม้ว่าคำว่า ESG Standard, ESG Framework และ ESG Rating จะเชื่อมโยงกับ ESG เหมือนกัน แต่ทั้งสามมีจุดมุ่งหมายและการนำไปใช้ที่ต่างออกไป การเข้าใจความแตกต่างนี้ช่วยให้ธุรกิจไทยเลือกเครื่องมือที่เหมาะสมได้ดียิ่งขึ้น

ESG Standard (มาตรฐาน ESG)

มาตรฐานคือชุดข้อกำหนดที่เฉพาะเจาะจงและวัดผลได้ ซึ่งใช้เป็นเกณฑ์ในการประเมินผลงานหรือเปิดเผยข้อมูล ESG เพื่อความสอดคล้อง เปรียบเทียบ และตรวจสอบได้ โดยกำหนดสิ่งที่ต้องรายงานและวิธีการรายงานอย่างละเอียด ตัวอย่างที่นิยม ได้แก่

• GRI Standards (Global Reporting Initiative): มาตรฐานการรายงานความยั่งยืนที่แพร่หลายทั่วโลก เน้นการเปิดเผยผลกระทบทางเศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม และสังคมอย่างครอบคลุม GRI Standards มีโมดูลเฉพาะสำหรับแต่ละหัวข้อ
• SASB Standards (Sustainability Accounting Standards Board): เน้นข้อมูล ESG ที่เชื่อมโยงกับการตัดสินใจลงทุนและผลประกอบการทางการเงิน โดยปรับตามอุตสาหกรรมต่างๆ
• ISO (International Organization for Standardization): เช่น ISO 14001 สำหรับระบบจัดการสิ่งแวดล้อม หรือ ISO 26000 สำหรับความรับผิดชอบต่อสังคม ซึ่งเป็นมาตรฐานระบบที่สนับสนุนการปฏิบัติด้าน ESG

ESG Framework (กรอบการทำงาน ESG)

กรอบการทำงานคือแนวคิดหรือโครงสร้างที่ให้คำแนะนำกว้างๆ เกี่ยวกับการประเมิน จัดการ และเปิดเผยข้อมูล ESG โดยเน้นหลักการมากกว่าข้อบังคับที่เคร่งครัด ตัวอย่างเช่น

• TCFD Recommendations (Task Force on Climate-related Financial Disclosures): กรอบที่มุ่งเปิดเผยข้อมูลทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับสภาพภูมิอากาศ เพื่อให้นักลงทุนเข้าใจความเสี่ยงและโอกาสจากการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ
• UN Global Compact: กรอบที่ส่งเสริมให้ธุรกิจยึดหลักการสากล 10 ประการในด้านสิทธิมนุษยชน แรงงาน สิ่งแวดล้อม และต่อต้านการทุจริต

ESG Rating (การจัดอันดับ ESG)

การจัดอันดับคือการประเมินและให้คะแนนผลงาน ESG ของบริษัทโดยหน่วยงานภายนอก โดยอาศัยข้อมูลที่บริษัทเปิดเผยและข้อมูลสาธารณะ เพื่อช่วยนักลงทุนตัดสินใจ โดยเปรียบเทียบประสิทธิภาพระหว่างบริษัท ตัวอย่าง ได้แก่

• MSCI ESG Ratings: ประเมินการจัดการความเสี่ยงและโอกาสด้าน ESG ของบริษัท
• S&P Global ESG Scores: วัดประสิทธิภาพความยั่งยืนในแต่ละอุตสาหกรรม
• DJSI (Dow Jones Sustainability Indices): ดัชนีที่คัดเลือกบริษัทที่มีผลงานความยั่งยืนโดดเด่น

มาตรฐาน ESG สากลที่สำคัญและแนวทางการเลือกใช้

การเลือกมาตรฐาน ESG ที่เหมาะสมเป็นก้าวแรกสำคัญสำหรับธุรกิจไทยในการก้าวสู่ความยั่งยืน มาตรฐานสากลยอดนิยมอย่าง GRI, SASB และ TCFD แต่ละตัวมีจุดเด่นและจุดมุ่งหมายที่แตกต่าง

GRI Standards (Global Reporting Initiative)

GRI เป็นมาตรฐานการรายงานความยั่งยืนที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดทั่วโลก ด้วยความครอบคลุมและลักษณะสากล

• จุดเด่น: เน้นการเปิดเผยผลกระทบทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมอย่างรอบด้าน เหมาะสำหรับธุรกิจที่ต้องการสื่อสารกับผู้เกี่ยวข้องหลากหลาย
• การประยุกต์ใช้ในไทย: บริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย หรือ SET หลายแห่งนำ GRI มาใช้ในการจัดทำรายงานความยั่งยืน (ดูตัวอย่างการใช้ GRI ในประเทศไทย) เนื่องจากเป็นมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับกว้างขวาง

SASB Standards (Sustainability Accounting Standards Board)

SASB เน้นข้อมูล ESG ที่มีนัยสำคัญทางการเงินและปรับตามอุตสาหกรรม

• จุดเด่น: มีมาตรฐานเฉพาะสำหรับ 77 อุตสาหกรรม เพื่อระบุประเด็น ESG ที่กระทบมูลค่าทางการเงิน เหมาะสำหรับนักลงทุนที่ต้องการข้อมูลเชิงลึกที่เชื่อมโยงกับผลประกอบการ
• การประยุกต์ใช้ในไทย: ธุรกิจไทยที่หวังดึงดูดนักลงทุนต่างชาติที่เน้น ESG หรือบริษัทในอุตสาหกรรมที่มีความเสี่ยงเฉพาะ สามารถใช้ SASB ร่วมกับ GRI เพื่อเสริมข้อมูลด้านการเงิน

TCFD Recommendations (Task Force on Climate-related Financial Disclosures)

TCFD เป็นกรอบที่มุ่งเปิดเผยความเสี่ยงและโอกาสทางการเงินจากสภาพภูมิอากาศ

• จุดเด่น: ช่วยธุรกิจประเมินและสื่อสารผลกระทบทางการเงินจากสภาพภูมิอากาศ ทั้งความเสี่ยงทางกายภาพและการเปลี่ยนผ่าน เหมาะสำหรับแสดงความโปร่งใสในเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
• การประยุกต์ใช้ในไทย: ธุรกิจขนาดใหญ่ในภาคพลังงาน เกษตร หรือการเงิน ที่เผชิญความเสี่ยงสูงจากสภาพอากาศ ควรนำ TCFD มาใช้เพื่อตอบสนองนักลงทุนและหน่วยงานกำกับ

แนวทางการเลือกใช้มาตรฐาน ESG สำหรับธุรกิจไทย

ในการเลือกมาตรฐานที่เหมาะสม ธุรกิจไทยควรพิจารณาปัจจัยเหล่านี้

1. ลักษณะอุตสาหกรรม: อุตสาหกรรมต่างๆ มีประเด็น ESG ที่แตกต่าง เช่น เกษตรกรรมอาจเน้นน้ำและที่ดิน ขณะที่การเงินเน้นธรรมาภิบาลและการลงทุนยั่งยืน
2. ขนาดและทรัพยากรขององค์กร: ธุรกิจขนาดกลางและย่อม หรือ SME อาจเริ่มจากมาตรฐานง่ายๆ ก่อนขยายสู่ที่ซับซ้อน
3. กลุ่มเป้าหมายและตลาด: ถ้าต้องการนักลงทุนต่างชาติ ควรเลือกมาตรฐานสากล ถ้าเน้นในประเทศ อาจปรับตามข้อกำหนดของ SET หรือสำนักงาน ก.ล.ต. (SEC Thailand)
4. ความต้องการของนักลงทุนและผู้เกี่ยวข้อง: สำรวจว่าต้องการข้อมูลแบบใดจากนักลงทุน ลูกค้า หรือหน่วยงานกำกับ
5. ความสามารถในการเก็บข้อมูลและรายงาน: ประเมินระบบข้อมูลภายในองค์กร

หลายองค์กรเลือกผสมผสานมาตรฐาน เช่น ใช้ GRI สำหรับภาพรวม SASB สำหรับข้อมูลอุตสาหกรรมเฉพาะ และ TCFD สำหรับสภาพภูมิอากาศ

ประโยชน์ของการนำ ESG Standard มาใช้ในธุรกิจไทย

การนำ ESG Standard มาใช้ในธุรกิจไทยไม่ใช่แค่การปฏิบัติตามกฎ แต่เป็นกลยุทธ์ที่สร้างประโยชน์ยั่งยืนในหลายด้าน

1. ยกระดับภาพลักษณ์และชื่อเสียง: ในยุคที่สังคมให้ค่ากับความรับผิดชอบ ธุรกิจที่ยึด ESG จะถูกมองว่ามีจริยธรรม ใส่ใจสิ่งแวดล้อมและสังคม สร้างความน่าเชื่อถือและมูลค่าแบรนด์

2. ดึงดูดการลงทุนและเงินทุนสีเขียว: นักลงทุนทั่วโลก โดยเฉพาะสถาบันใหญ่ ใช้ ESG เป็นเกณฑ์ ธุรกิจที่มีมาตรฐานแข็งแกร่งสามารถเข้าถึง Green Bond หรือ Green Loan ได้ง่ายขึ้น ลดต้นทุนและเพิ่มผลตอบแทนระยะยาว

3. บริหารความเสี่ยงและลดต้นทุน: การจัดการตาม ESG ช่วยระบุและลดความเสี่ยงจากสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาล เช่น กฎหมายใหม่หรือปัญหาชุมชน นำไปสู่ประสิทธิภาพการใช้ทรัพยากรที่ดีขึ้น เช่น ประหยัดพลังงาน

4. เสริมความผูกพันพนักงานและดึงดูด人才: คนรุ่นใหม่ต้องการองค์กรที่มีเป้าหมายยั่งยืน ESG ช่วยสร้างวัฒนธรรมที่น่าทำงาน ดึงดูดและรักษาบุคลากรเก่งๆ

5. สร้างนวัตกรรมและโอกาสใหม่: การมุ่ง ESG สร้างแรงบันดาลใจให้พัฒนาผลิตภัณฑ์หรือบริการที่แก้ปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อม นำสู่ตลาดใหม่และการแข่งขันที่เหนือกว่า

6. ปฏิบัติตามกฎและเตรียมพร้อมอนาคต: หน่วยงานอย่าง SEC Thailand และ SET ออกกฎ ESG มากขึ้น การนำมาตรฐานมาใช้ช่วยให้ธุรกิจพร้อมรับมือข้อกำหนดปัจจุบันและอนาคต

สรุปแล้ว การลงทุนใน ESG Standard สร้างประโยชน์ทั้งต่อสังคม สิ่งแวดล้อม และมูลค่าทางการเงินให้ธุรกิจไทยอย่างยั่งยืน

ความท้าทายและโอกาสในการนำ ESG Standard ไปปฏิบัติในประเทศไทย

การนำ ESG Standard มาใช้ในธุรกิจไทยนำมาซึ่งประโยชน์มากมาย แต่ก็มีอุปสรรคและโอกาสที่เฉพาะเจาะจงกับบริบทไทย การเข้าใจสิ่งเหล่านี้ช่วยให้ธุรกิจวางแผนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ความท้าทายหลัก

1. ข้อจำกัดทรัพยากร โดยเฉพาะ SME: ธุรกิจขนาดกลางและย่อมมักขาดงบประมาณ บุคลากร และความเชี่ยวชาญในการจัดการข้อมูล ESG ที่ซับซ้อน

2. ความยากในการเก็บและวัดข้อมูล: การรวบรวมข้อมูลที่ถูกต้องและสอดคล้องกับมาตรฐานต้องใช้ระบบใหม่ ซึ่งอาจเป็นความท้าทายสำหรับองค์กรไทยหลายแห่ง

3. ขาดผู้เชี่ยวชาญและความรู้: ผู้เชี่ยวชาญ ESG ที่เข้าใจทั้งมาตรฐานสากลและบริบทไทยยังมีน้อย ธุรกิจต้องลงทุนฝึกอบรมหรือจ้างที่ปรึกษา

4. การปรับวัฒนธรรมองค์กร: การเปลี่ยนสู่ ESG ต้องปรับทัศนคติและวัฒนธรรม ซึ่งต้องการเวลาและการสนับสนุนจากผู้บริหาร

5. ความไม่ชัดเจนของกฎระเบียบ: แม้ SEC Thailand และ SET จะส่งเสริม ESG แต่บางเรื่องยังขาดความชัดเจน ทำให้ธุรกิจลังเล

โอกาสในการเติบโต

1. การผลักดันจากรัฐและหน่วยงาน: SET และ SEC Thailand มีนโยบายสนับสนุน เช่น ดัชนี SET ESG Ratings หรือโครงการ Green Bond ของ ก.ล.ต. และธนาคารแห่งประเทศไทยที่ส่งเสริม Green Finance สร้างแรงจูงใจให้ธุรกิจ

2. ความต้องการนักลงทุนที่เพิ่ม: นักลงทุนในและต่างประเทศให้ความสำคัญ ESG มากขึ้น ช่วยดึงเงินทุนและเพิ่มมูลค่าบริษัท

3. ยกระดับการแข่งขันสากล: ESG ช่วยให้ธุรกิจไทยแข่งขันในตลาดโลก โดยเฉพาะกับประเทศที่กำหนดความยั่งยืนเป็นเงื่อนไขการค้า

4. สร้างนวัตกรรมและธุรกิจใหม่: การพัฒนาโซลูชัน ESG เช่น เทคโนโลยีสะอาดหรือผลิตภัณฑ์ยั่งยืน นำสู่โอกาสรายได้ใหม่

5. เข้าถึงเงินทุนสีเขียว: การยึด ESG ทำให้มีคุณสมบัติขอเงินทุนจากสถาบันที่เน้น Green Finance ด้วยเงื่อนไขที่ดีกว่า

แนวทางปฏิบัติ: ธุรกิจไทยเริ่มต้นนำ ESG Standard มาใช้ได้อย่างไร?

ธุรกิจไทยที่อยากเริ่มหรือยกระดับ ESG Standard สามารถทำตามขั้นตอนปฏิบัติที่ชัดเจนและนำไปใช้ได้จริงดังนี้

1. ประเมินสถานะและตั้งเป้าหมาย (Materiality Assessment):

   • ประเมิน: ศึกษาประเด็น ESG ที่สำคัญต่อธุรกิจและผู้เกี่ยวข้อง เช่น ความเสี่ยงสิ่งแวดล้อมหรือปัญหาแรงงานในอุตสาหกรรม
   • ตั้งเป้าหมาย: กำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน วัดผลได้ และสอดคล้องกับกลยุทธ์ เช่น ลดก๊าซเรือนกระจก 10% ใน 5 ปี หรือเพิ่มพลังงานหมุนเวียน

2. เลือกมาตรฐานหรือกรอบที่เหมาะสม:

   • พิจารณาจากอุตสาหกรรม ขนาด กลุ่มเป้าหมาย และความต้องการนักลงทุน (ตามหัวข้อมาตรฐานสากล)
   • เริ่มจาก GRI หรือกรอบของ SET สำหรับบริษัทจดทะเบียน

3. สร้างโครงสร้างธรรมาภิบาลและทีม:

   • ตั้งคณะกรรมการ ESG ที่มีผู้บริหารเข้าร่วม เพื่อแสดงความมุ่งมั่น
   • กำหนดหน้าที่ชัดเจนสำหรับทีมในการเก็บข้อมูล วิเคราะห์ และรายงาน

4. เก็บข้อมูลและวัดผล:

   • พัฒนาระบบเก็บข้อมูล ESG ตามมาตรฐาน เช่น ข้อมูลพลังงาน น้ำ ขยะ และสถิติความปลอดภัยพนักงาน
   • ใช้ KPIs ชัดเจนเพื่อติดตามความคืบหน้า

5. จัดทำรายงานและสื่อสาร:

   • จัดทำรายงานความยั่งยืนตามมาตรฐาน เช่น GRI Report
   • สื่อสารข้อมูลอย่างโปร่งใสผ่านเว็บไซต์ รายงานประจำปี หรือช่องทางภายใน

6. ปรับปรุงต่อเนื่องและตรวจสอบ:

   • ทบทวนผลงาน ESG เป็นประจำและหาจุดพัฒนา
   • ขอการตรวจสอบจากภายนอกเพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือ
   • ในไทย สถาบันอย่าง MASCI (สถาบันมาตรวิทยาแห่งชาติ) หรือที่ปรึกษาความยั่งยืนสามารถช่วยได้

แม้เริ่มต้นอาจดูยุ่งยาก แต่การทำทีละขั้นตอนด้วยความตั้งใจและการวางแผนรอบคอบ จะช่วยให้ธุรกิจไทยนำ ESG Standard มาใช้สำเร็จและเห็นผลจริง

บทสรุป: ESG Standard คือกุญแจสู่ความสำเร็จในอนาคตของธุรกิจไทย

ท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนแปลงที่ถาโถมเข้าสู่อุตสาหกรรม การปรับตัวสู่ความยั่งยืนไม่ใช่ทางเลือก แต่เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการอยู่รอดและเติบโต ESG Standard จึงเป็นเครื่องมือหลักที่ช่วยธุรกิจไทยตอบสนองความคาดหวังจากสังคม นักลงทุน และหน่วยงานกำกับได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การบูรณาการมาตรฐาน ESG ไม่ใช่แค่ทำตามกฎ แต่สร้างคุณค่าจริงให้องค์กร ทั้งด้านการเงินและอื่นๆ ช่วยยกระดับภาพลักษณ์ ดึงดูดทุน ลดความเสี่ยง และเพิ่มความผูกพันพนักงาน ซึ่งนำไปสู่ความสำเร็จระยะยาว

สำหรับธุรกิจไทย การยอมรับ ESG Standard เข้ากับกลยุทธ์หลักจะเป็นกุญแจให้ยืนหยัดและโดดเด่นในการแข่งขันทั้งในและต่างประเทศ ไม่ใช่เพื่อกำไรวันนี้ แต่เพื่ออนาคตที่แข็งแกร่งและยั่งยืน การเริ่มต้นตอนนี้คือการลงทุนฉลาดเพื่อวันพรุ่งนี้

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ ESG Standard ในประเทศไทย (FAQs)

ESG Standard คืออะไร และมีความสำคัญต่อธุรกิจไทยอย่างไร?

ESG Standard คือ ชุดของข้อกำหนดและแนวทางที่ใช้ในการวัดผล เปิดเผยข้อมูล และบริหารจัดการผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาลขององค์กร สำหรับธุรกิจไทย มาตรฐาน ESG มีความสำคัญอย่างยิ่งในการยกระดับความน่าเชื่อถือ ดึงดูดการลงทุน สร้างความได้เปรียบทางการแข่งขัน และบริหารจัดการความเสี่ยงเพื่อการเติบโตอย่างยั่งยืนในระยะยาว

ธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) ในประเทศไทย ควรเริ่มต้นนำ ESG Standard มาใช้ได้อย่างไร?

SMEs ควรเริ่มต้นด้วยการประเมินประเด็น ESG ที่สำคัญและเกี่ยวข้องกับธุรกิจของตน (Materiality Assessment) กำหนดเป้าหมายที่ทำได้จริงและวัดผลได้ อาจเลือกใช้มาตรฐานที่เรียบง่ายหรือกรอบการทำงานเบื้องต้นก่อน จากนั้นค่อยๆ พัฒนาระบบการเก็บข้อมูล และพิจารณาขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญหรือหน่วยงานสนับสนุน SMEs ในประเทศไทย

มาตรฐาน ESG สากล เช่น GRI, SASB และ TCFD มีความแตกต่างกันอย่างไร และธุรกิจไทยควรเลือกใช้แบบไหน?

• GRI เน้นการรายงานผลกระทบขององค์กรต่อเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมอย่างครอบคลุม เหมาะสำหรับทุกธุรกิจที่ต้องการสื่อสารกับผู้มีส่วนได้ส่วนเสียหลากหลาย
• SASB เน้นข้อมูล ESG ที่สำคัญทางการเงินและเกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมโดยเฉพาะ เหมาะสำหรับธุรกิจที่ต้องการดึงดูดนักลงทุนที่เน้น ESG
• TCFD เน้นการเปิดเผยความเสี่ยงและโอกาสทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เหมาะสำหรับธุรกิจที่มีความเสี่ยงสูงจากสภาพภูมิอากาศ

ธุรกิจไทยควรพิจารณาจากลักษณะอุตสาหกรรม ขนาดองค์กร กลุ่มเป้าหมาย และความต้องการของนักลงทุน อาจเลือกใช้มาตรฐานเดียวหรือผสมผสานหลายมาตรฐานเพื่อตอบโจทย์ที่แตกต่างกัน

การนำ ESG Standard มาใช้ จะช่วยให้ธุรกิจไทยเข้าถึงแหล่งเงินทุนสีเขียว (Green Finance) ได้อย่างไร?

การนำ ESG Standard มาใช้ช่วยให้ธุรกิจมีข้อมูลและผลการดำเนินงานด้านความยั่งยืนที่เป็นที่ยอมรับ ทำให้มีคุณสมบัติในการเข้าถึงแหล่งเงินทุนสีเขียว เช่น Green Bond, Green Loan, หรือ Sustainable Loan ซึ่งสถาบันการเงินให้การสนับสนุนเพื่อโครงการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม การมีมาตรฐาน ESG ที่ดีแสดงถึงความน่าเชื่อถือและความรับผิดชอบ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการตัดสินใจของผู้ให้เงินทุน

หน่วยงานใดในประเทศไทยที่มีบทบาทในการส่งเสริมและกำกับดูแล ESG Standard?

หน่วยงานหลักในประเทศไทยที่มีบทบาทสำคัญ ได้แก่ ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) ซึ่งมีดัชนี SET ESG Ratings และส่งเสริมการจัดทำรายงานความยั่งยืน และ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต. หรือ SEC Thailand) ซึ่งออกแนวปฏิบัติและส่งเสริมการลงทุนอย่างยั่งยืน นอกจากนี้ ธนาคารแห่งประเทศไทย (Bank of Thailand) ยังมีบทบาทในการส่งเสริม Green Finance และความยั่งยืนในภาคการเงิน

นอกจากผลประโยชน์ด้านการเงินแล้ว ESG Standard ช่วยสร้างมูลค่าระยะยาวให้ธุรกิจไทยได้อย่างไร?

ESG Standard ช่วยสร้างมูลค่าระยะยาวผ่านการเสริมสร้างภาพลักษณ์องค์กรและความน่าเชื่อถือ ดึงดูดบุคลากรที่มีความสามารถ สร้างความผูกพันของพนักงาน ลดความเสี่ยงด้านกฎระเบียบและชื่อเสียง ส่งเสริมนวัตกรรมและโอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ รวมถึงสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับชุมชนและผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของการเติบโตที่ยั่งยืน

การเปิดเผยข้อมูล ESG ตามมาตรฐาน มีข้อกำหนดเฉพาะสำหรับบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยหรือไม่?

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) ได้มีข้อกำหนดและแนวปฏิบัติให้บริษัทจดทะเบียนเปิดเผยข้อมูลด้านความยั่งยืนในรายงานประจำปี (แบบ 56-1 One Report) และสนับสนุนให้จัดทำรายงานความยั่งยืนเพิ่มเติมโดยอ้างอิงมาตรฐานสากล เช่น GRI และมีดัชนี SET ESG Ratings เพื่อประเมินและคัดเลือกบริษัทที่มีผลการดำเนินงาน ESG โดดเด่น

อะไรคือความท้าทายหลักที่ธุรกิจไทยต้องเผชิญในการนำ ESG Standard ไปปฏิบัติ และมีแนวทางแก้ไขอย่างไร?

ความท้าทายหลัก ได้แก่ ข้อจำกัดด้านทรัพยากร (โดยเฉพาะ SMEs) ความยากลำบากในการเก็บและวัดผลข้อมูล การขาดแคลนผู้เชี่ยวชาญ และการปรับเปลี่ยนวัฒนธรรมองค์กร แนวทางแก้ไขคือการเริ่มต้นอย่างค่อยเป็นค่อยไป กำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน ใช้เทคโนโลยีช่วยในการเก็บข้อมูล ขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ และสร้างความตระหนักรู้แก่พนักงานทุกระดับ

ESG กับ CSR (ความรับผิดชอบต่อสังคมขององค์กร) แตกต่างกันอย่างไรในบริบทของประเทศไทย?

ในบริบทของประเทศไทย CSR (Corporate Social Responsibility) มักเน้นไปที่กิจกรรมเพื่อสังคม เช่น การบริจาค การอาสา หรือโครงการช่วยเหลือชุมชน ซึ่งอาจเป็นกิจกรรมที่อยู่นอกเหนือการดำเนินธุรกิจหลัก ในขณะที่ ESG มีความครอบคลุมและเป็นระบบมากกว่า โดยบูรณาการประเด็นสิ่งแวดล้อม สังคม และธรรมาภิบาลเข้ากับการดำเนินธุรกิจหลักและกลยุทธ์ขององค์กร เพื่อสร้างผลกระทบเชิงบวกและมูลค่าที่ยั่งยืน

การลงทุนใน ESG Standard มีผลตอบแทนที่จับต้องได้สำหรับนักลงทุนในตลาดหุ้นไทยหรือไม่?

มีผลตอบแทนที่จับต้องได้ รายงานและการศึกษาหลายชิ้นแสดงให้เห็นว่าบริษัทที่มีผลการดำเนินงาน ESG ที่ดีมักจะมีความเสี่ยงต่ำกว่า มีความสามารถในการปรับตัวสูงกว่า และมีโอกาสสร้างผลตอบแทนที่ดีกว่าในระยะยาว นอกจากนี้ SET ยังมีดัชนี SET ESG Ratings ที่เป็นตัวชี้วัดผลตอบแทนของหุ้นที่มี ESG โดดเด่น ซึ่งเป็นที่สนใจของนักลงทุนมากขึ้น